Tweede Nationale Ongelezen Boekendag in het teken van censuur
18 september 2025Ook in 2025 wordt op de derde donderdag van september de Nationale Ongelezen Boekendag georganiseerd. Op 18 september worden boekwinkels en bibliotheken verzocht om ongelezen boeken in de etalage te leggen, een oproep waaraan vorig jaar breed gehoor werd gegeven. Ook het publiek kan meedoen door een ongelezen boek cadeau te doen of een ongelezen boek in een van de vele openbare deelboekenkasten op straat achter te laten.
Initiatiefnemer de Ongelezen Boeken Club wil dit jaar de aandacht vestigen op boeken die men wel wil maar niet mag lezen, namelijk gecensureerde boeken. Daarmee krijgt Nationale Ongelezen Boekendag een internationale dimensie, aangezien in Nederland (nog) weinig titels gecensureerd zijn.
De Ongelezen Boeken Club roept Nederlanders die zich zorgen maken over oprukkende censuur op om dit duidelijk kenbaar te maken. Dit kan door op (of rond) Nationale Ongelezen Boekendag één vingernagel zwart te lakken, bij voorkeur een van de middelvingers. Boekwinkels en bibliotheken worden aangemoedigd om een flesje zwarte lak op de balie te plaatsen voor algemeen gebruik. Daarnaast kunnen zij via de website van de Ongelezen Boeken Club een DYI-pakket downloaden (47 MB) met beeldmateriaal.
In Amsterdam vindt op Nationale Ongelezen Boekendag het evenement Zwarte Lak plaats. In het PC Hoofthuis verzorgt Sjeng Scheijen de jaarlijkse Carlos Ruiz Zafón-lezing, getiteld Het verbod, de vrijheid en de vele verschrikkingen van de publieke moraal. Daarnaast krijgen bezoekers gelegenheid om onder spirituele begeleiding afstand te doen van de voormalige letterenbibliotheek, die sinds kort elders is gehuisvest.
In de Verenigde Staten – voorheen voorloper op het gebied van het vrije woord – worden titels in toenemende mate ongewenst verklaard. De tentoonstelling Index Americana (5-30 september) in de OBA Amsterdam (locatie Oosterdok) plaatst rond Nationale Ongelezen Boekendag honderden van deze verboden titels in de schijnwerpers.