De lezende man

Over vijf jaar (Van der Valk)

16 januari 2014

‘“Waar staat het boekenvak over vijf jaar?” Zullen we daar beiden in onze column over schrijven?’ stelde Lidewijde Paris voor. Waar staan we over vijf jaar? Zou ik het weten, dan zou mijn werk als boekverkoper in elk geval een stuk minder spannend zijn, want momenteel moet iedereen uit z’n comfortzone. Dat de branche de komende vijf jaar doorgaat met veranderen is het enige dat vaststaat. De grote uitgeverijconcerns staan onder druk en moeten bezuinigen wegens dalende omzetcijfers, ook kleine uitgeverijen hebben moeite het hoofd boven water te houden. Hetzelfde geldt voor boekhandels(ketens). Het is somberheid alom.

- magazinecolumns

Erkenning

11 december 2013

Uitgever, vertegenwoordiger, boekverkoper: drie functiebenamingen die voor zich spreken. De uitgever maakt de boeken, de vertegenwoordiger zorgt dat ze in de boekhandel komen en de boekverkoper brengt ze aan de man, simpel gezegd. Dat het tegenwoordig wat gecompliceerder is weten we allemaal. Daarom is zo’n liaisonofficier, wat een vertegenwoordiger eigenlijk is, van groot belang. Hij/zij is een zeer belangrijke spil voor het vak, hij staat er letterlijk middenin. Hij onderhoudt contacten tussen uitgeverij en boekhandel, legt dingen uit en strijkt plooien glad. Dan is het eigenlijk raar dat de vertegenwoordiger, de buitendienst, een beetje een ondergeschoven kindje in het vak is, want de spotlights zijn altijd op de uitgevers en boekverkopers gericht.

- magazinecolumns

Elitair

13 november 2013

Een van de verwijten aan Monique Burger was dat de boekhandel een enorm elitaire tak van sport is. En ergens is dat zo. We zitten hier in Nederland met bijna zeventien miljoen inwoners. De meeste titels die een beetje succesvol zijn verkopen een paar duizend exemplaren. Werken we dus niet voor een veel te selecte markt? Hoeveel mensen die normaal nooit in een boekhandel komen zijn door het Droomboek over de drempel gestapt? Vele honderdduizenden. Dat is schitterend. Blijkbaar willen die mensen heel graag een boek, maar hebben ze geen geld voor een boek. Of hebben ze geen geld over voor een boek. Of zijn het gewoon geen lezers. Daar valt vast wat te winnen.

- magazinecolumns

Klanten kennen

10 oktober 2013

Bij ons komen honderden klanten per week de winkel binnen. Een groot aantal van hen ken ik een beetje: ik weet wat voor boeken ze bij eerdere bezoeken gekocht hebben. Een kleiner aantal ken ik veel beter, van hen weet ik veel.

- magazinecolumns

16 augustus 2013

Elke ochtend plaats ik op mijn Facebook-pagina een foto van een lezende jongeman. Inmiddels staan er meer dan tweehonderd op en ik kan met gemak nog jaren doorgaan. Dit soort foto’s is te vinden op internet, op blogs en site’s waar wekelijks nieuw materiaal geplaatst wordt; ik ben dus absoluut niet de enige die deze afwijking heeft. Wat me zo fascineert aan de foto’s, is dat ze bevestigen wat ik weet maar nauwelijks terug zie in de winkel: mannen lezen ook!

- magazinecolumns

Inspringen

13 augustus 2013

In de continu veranderende markt moet een boekverkoper zijn/haar voelsprieten hebben uitstaan om alert te kunnen inspringen op alle veranderingen die op hem/haar af komen. Dat inspringen is voor veel boekverkopers een lastig proces waarvoor weinig tijd wordt vrijgemaakt. En helaas is de gemiddelde boekverkoper nog vrij traditioneel en wil hij/zij eigenlijk niet veranderen. Besluit maar eens met een rubriek te stoppen: medewerkers zijn al snel bang dat klanten zullen klagen. De truc is te denken in nieuwe kansen, en op je bek durven gaan. Zo was bij ons het besluit om te stoppen met goedkope pockets snel genomen, vooral omdat we een goed alternatief voorhanden hadden: de dwarsligger. Zo zijn er meer kansen, vakbreed. Neem het vele reclamemateriaal. Elke uitgever doet zijn stinkende best om een titel in de markt te zetten en trekt daarvoor veel registers open: denk aan displays, boekenleggers, flyers, affiches, stickers, banieren en vooruitboekjes. Ik weet niet hoeveel geld hiermee gemoeid is, maar het zal veel zijn. Als ik een voorzichtige schatting maak, denk ik dat ik tachtig procent wegdoe – weliswaar met pijn in het hart, maar het blijft weggegooid geld. Dit onderwerp breng ik geregeld ter sprake bij vertegenwoordigers en een aantal uitgeverijen heeft het opgepakt. Uitgevers zouden volgens mij eens goed moeten kijken hoe de CPNB het aanpakt. Daar moeten boekverkopers betalen voor promotiemateriaal en dat dwingt hen om serieus na te denken over wat ze echt willen gaan gebruiken. Bovendien kan het collectieve promotiemateriaal steeds vaker gepersonaliseerd worden voor de boekhandel. Als uitgever zou ik onderzoeken hoe je dit kunt toepassen bij je eigen promotiemiddelen. Het zal me niet verbazen als uiteindelijk uitgeverijen minder promotiemateriaal gaan produceren en dat wat ze maken veel effectiever en bewuster wordt ingezet. Iets anders waarop boekverkopers best eens mogen inspringen zijn alle boekhandelsfolders. Laatst heb ik er weer een paar aandachtig bekeken, en dat stemde me niet echt vrolijk. De meeste folders bestaan uit afbeeldingen van omslagen met vermelding van titel, prijs en een paar ‘leuke’ rubriekjes. Uitgevers betalen veel geld om erin te staan, maar ik vraag me af hoe zinvol dit is. Wat is de toegevoegde waarde van die folders en is de meeste informatie niet gewoon online verkrijgbaar? Als het aan mij ligt, besluiten we als vak om de handen ineen te slaan en een tijdschrift op de markt te brengen voor boekpromotie: de Allerhande voor de boekhandels! Een fullcolour magazine met goede inhoud en achtergrondartikelen. Ik zou daar heel blij van worden, maar realiseer me terdege dat het bijna onmogelijk is daarvoor alle partijen bij elkaar en op een lijn te krijgen. Maar als we niks doen komt het zeker niet voor elkaar. Het begint met erover te praten, vervolgens komen er altijd mensen op je pad met dezelfde wensen en die dezelfde kansen zien. Veel dromen zijn gerealiseerd, nu aan de slag met deze twee.

- magazinecolumns